Ik ben Elise van Zeeland en samen met mijn Deense partner, Thomas, zijn we in 2023 naar Riyadh in Saoedi-Arabië verhuisd. Sinds dat moment deel ik mijn avonturen als werkende, vrouwelijke expat in het Midden-Oosten op Instagram via @DutchieLivingAbroad en nu vertel ik ook hier ons en mijn verhaal.
Onze weg naar Saoedi-Arabië
In 2023 deed zich vrij onverwachts de mogelijkheid voor om, voor ons allebei, een baan aan te nemen in Riyadh, Saoedi-Arabië. We waren daar nog nooit geweest, dus tijdens de interviewrondes vlogen we naar Riyadh. Ik dacht in eerste instantie: "Leuk, dan zijn we daar in ieder geval een keer geweest!" Onze eerste indruk van de stad was meteen totaal anders dan we hadden verwacht. Want wat weten we nu eigenlijk precies van Saoedi-Arabië? We lezen vaak over de machthebber, maar amper over het leven in het land zelf. Wist je bijvoorbeeld dat Saoedi-Arabië groter is dan Europa? Of dat je aan de kleur van een abaya kan zien waar de vrouwen vandaan komen?
Omdat het veel moderner was dan gedacht, waren we vrijwel direct klaar om de sprong te wagen voor dit avontuur. Een paar maanden later zaten we definitief in het vliegtuig.
Vandaag de dag krijg je eenvoudig online een toeristenvisum voor Saoedi-Arabië. Een werkvisum is echter een stuk ingewikkelder. Je hebt een werkgever nodig als sponsor en daarnaast allerlei gevalideerde documenten en medische testen voordat je echt in het land mag komen werken. Testen waarvan je een aantal opnieuw moet doen als je aankomt. Er bestond geen gids die je feilloos alle stappen uitlegde en ons proces ging niet met de meest duidelijke informatie. Wat was er precies nodig? We hadden geen idee en kregen geen duidelijk antwoord. We worstelden soms om te begrijpen of dingen nu in beweging waren, wie er dan precies mee bezig was en wat wij moesten doen. De visumverstrekkers waren wat meer laissez-faire en "inshallah" (als Allah het wil) komt het allemaal wel goed. Je kunt je voorstellen dat we dit, zeker in dit eerste proces, een uitdaging vonden.
Doordat we voor vertrek in twee landen woonden en werkten, vergeet ik nooit meer dat drie dagen voor gepland vertrek onze paspoorten in Engeland waren en wij in Nederland. Hopend dat de visa er correct ingezet zouden worden en op tijd zouden arriveren zodat we naar Riyadh konden vliegen. Het kwam allemaal goed, op het nippertje, en wij konden ons focussen op het leeghalen van ons huis en appartement en afscheid nemen van familie en vrienden.
De reacties op ons vertrek waren gemixt. Er was bij sommigen veel enthousiasme en bij anderen wat meer spanning over de regio en het land: "Was het wel echt veilig?" Ik denk altijd maar: iedereen moet z'n eigen keuzes maken en als je de knoop hebt doorgehakt, geloof in jezelf! Inmiddels zijn er een aantal vriendinnen over de vloer geweest en die vertrekken eigenlijk allemaal met hetzelfde inzicht dat ons overkwam in de eerste 48 uur: het dagelijkse leven is veilig, zoveel westerser en zo anders dan wij denken in Nederland.
Wie of wat inspireerde me?
Ik heb al een paar keer eerder in het buitenland gewoond, maar vooral op plekken vergelijkbaar met Nederland: Londen en Genève. Ik wist dat ik altijd graag in het buitenland wilde wonen en werken, maar het Midden-Oosten stond niet per se bovenaan mijn wensenlijstje. Op het moment dat deze kans zich voordeed, was ik toe aan een frisse start, dus kwam het als een cadeautje. Doordat er zo weinig bekend is over Saoedi-Arabië en Riyadh, vond ik het een extra leuk avontuur. Je leeft tenslotte maar één keer, dus waarom niet iets spannends proberen?
Toen wij gingen, was er geen Lonely Planet van Saoedi-Arabië. Ik kende er werkelijk niemand. Via via sprak ik iemand die jaren geleden in Riyadh had gewoond. Een paar weken voor vertrek dronk ik koffie met haar en kwam met lichte spanning thuis. Ze had een land omschreven dat ik niet kon rijmen met mijn korte bezoek. Hoe kon dit? Ik wil daar twee dingen over zeggen:
Saoedi-Arabië is een van de landen die wereldwijd de grootste en snelste sociale transformatie doormaakt. Wie voor 2019 in het land was, herkent het vandaag de dag niet meer terug. Dit komt door de Visie 2030, waarin de overheid de economie probeert te diversifiëren, het land verder open is gegaan voor toeristen en expats, en door de toenemende gelijkere verhoudingen tussen mannen en vrouwen.
We hebben altijd gezegd: we gaan, het is een groot avontuur, en als het niets is, gaan we weer terug! Die houding heeft ons geholpen doordat je een enorm gevoel van vrijheid creëert voor jezelf.
Werk en dagelijks leven
In Nederland werkte ik bij Shell met een focus op hernieuwbare energie. Mijn eerste baan in Saoedi was voor Acwa Power, een groot energiebedrijf. Als Executive Director Organizational Effectiveness heb ik de organisatie in tien maanden door een grote reorganisatie geloodst. Omdat mijn achtergrond in de zorg ligt, wist ik dat ik altijd terug wilde naar die sector. Dat kon ik hier onverwachts waarmaken.
In Riyadh ontmoette ik een Nederlandse vrouw, Emmeline, die werkte bij de Dr. Sulaiman Al Habib Medical Group. Ik trok de stoute schoenen aan en voordat ik het wist, zat ik bij de CEO voor een interview voor de functie van Executive Director, Chief of Staff. De Group is nog niet zo modern als het gaat om flexibel of thuiswerken, dus ik ga elke dag naar kantoor. In het verkeer van Saoedi doe ik er ongeveer drie kwartier tot een uur over. Door de weeks naast werk leer ik Deens, zet ik een vrouwennetwerk op, schrijf ik een boek en sport ik.
Hoogtepunten en valkuilen
De grootste uitdagingen voor mij zijn:
De taalbarrière: ik spreek geen Arabisch. Hoewel dat niet nodig is om hier te kunnen wonen, mis je soms wat er gezegd wordt.
Het begrip en perspectief op tijd en afspraken.
De soms laissez-faire houding, cultureel en religieus ingegeven ("inshallah").
Hoe ga je daarmee om? Geef je over. Go with the flow. Ik probeer hen niet te veranderen en ga zo goed en zo kwaad als het gaat mee in hun tempo, tradities en gewoontes.
De mooiste momenten zijn als je diep in hun cultuur en tradities duikt, zoals de eerste keer dat er een lam op werk werd geserveerd om iets te vieren. Maar het indrukwekkendste aan Saoedi is de natuur buiten de stad: de woestijn en de woeste bergen. Dat zijn herinneringen voor het leven.
Mijn tips voor anderen
Mijn ultieme tip is: doe het! Leef! Het ergste wat kan gebeuren is dat het geen succes is. En dan? Ga je gewoon terug. Ben je een avontuur rijker!
Praktisch zou ik iedereen aanraden om een Nederlander te vinden die er al zit. Thuis maken wij de grap dat je Nederlanders overal tegenkomt. Zoek ze op, bevraag ze voor de laatste tips en ga ervoor.
Wat mij inspireert en motiveert
Door de afstand tot Nederland lopen vrienden bij ons de deur niet plat. Dit zorgt ervoor dat wij dit avontuur echt samen meemaken en met niemand anders. Dat verdiept, verbreedt en verbindt.
Energie en motivatie haal ik uit de kleine dingen, uit het geluk dat we dit avontuur samen beleven. Daarnaast heb ik een vrouwennetwerk opgezet in Riyadh. Daarmee draag ik bij aan iets wat nog niet bestond hier – en ik coach jonge Saoedi-vrouwen in relatie tot hun werk. Ik geloof dat ik op deze manier een steentje bijdraag aan emancipatie en empowerment, en daar haal ik heel veel uit.
Wil je ons volgen?
Ik deel dagelijks verhalen en foto's van mijn werkende leven in Riyadh, Saoedi-Arabië via Instagram: @DutchieLivingAbroad. Maandelijks schrijf ik een update op LinkedIn via Elise van Zeeland. Neem gerust een kijkje en stuur me een berichtje als je vragen hebt!
